قضيه محصوره و غير محصوره
قضايای حمليه به حسب موضوع نيز تقسيم میپذيرند . زيرا موضوع قضيه حمليه يا جزئی حقيقی است ، يعنی يك فرد و يك شخص است و يا يك معنی كلی است . اگر موضوع قضيه يك شخص باشد آن قضيه را " قضيه شخصيه " میخوانند مانند : " زيد ايستاده است " ، " من به مكه رفتم " . " قضايای شخصيه " در محاورات زياد به كار میروند ولی در علوم به كار نمیروند ، يعنی مسائل علوم از نوع قضايای كليه است . و اگر موضوع قضيه يك معنی كلی باشد ، اين نيز به نوبه خود بر دو قسم است : يا اين است كه آن كلی خودش از آن جهت كه يك كلی است و در ذهن است موضوع قرار داده شده است ، و يا اين است كه آينه قرار داده شده برای افراد . به عبارت ديگر : كلی در ذهن دو گونه است : گاهی " ما فيه ينظر " است يعنی خودش منظور ذهن است ، و گاهی " ما به ينظر " يعنی خودش منظور ذهن نيست ، افرادش منظور ذهن میباشند و مفهوم كلی وسيلهای است برای بيان حكم افراد كلی . از لحاظ اول ، مانند آينهای است كه خود آينه را میبينيم و تماشا