پاورقی : ( 1 ) برای آشنائی با علومی كه در حوزه فرهنگ اسلامی پيدا شد يا راه يافت و رشد كرد رجوع شود به كتاب " كارنامه اسلام " تأليف آقای دكتر عبدالحسين زرين كوب .
میگيرد و جامعه اسلامی همواره اين علوم را فرائض تلقی كرده است . عليهذا
علوم اسلامی بر حسب تعريف سوم شامل بسياری از علوم طبيعی و رياضی كه
مورد احتياج جامعه اسلامی است نيز میشود .
4 - علومی كه در حوزههای فرهنگی اسلامی رشد و نما يافته است اعم از
آنكه از نظر اسلام ، آن علوم واجب و لازم بوده و يا نه ، و اعم از آنكه آن
علوم از نظر اسلام ممنوع بوده است يا نه ، ولی به هر حال در جامعه اسلامی
و در ميان مسلمانان راه خود را طی كرده است ، مانند نجوم احكامی ( نه
نجوم رياضی ) و بعضی علوم ديگر .
میدانيم كه علم نجوم تا آنجا كه به محاسبات رياضی مربوط است و
مكانيسم آسمان را بيان میكند و يك سلسله پيشگوييهای رياضی از قبيل خسوف
و كسوف دارد ، جزء علوم مباح اسلامی است ، و اما آنجا كه از حدود
محاسبات رياضی خارج میشود و مربوط میشود به بيان روابط مرموز ميان
حوادث آسمانی و جريانات زمينی ، و به يك سلسله غيب گويیها درباره
حوادث زمينی منتهی میشود ، از نظر اسلام حرام است . ولی در دامن فرهنگ
و تمدن اسلامی هر دو نجوم وجود داشته است ( 1 ) .
اكنون كه تعاريف مختلفی از كلمه " علوم اسلامی " به دست داديم و
معلوم شد كه اين كلمه در موارد مختلف در معانی
پاورقی : ( 1 ) برای آشنائی با علومی كه در حوزه فرهنگ اسلامی پيدا شد يا راه يافت و رشد كرد رجوع شود به كتاب " كارنامه اسلام " تأليف آقای دكتر عبدالحسين زرين كوب . |