تالار گفتگوی دروس حوزه علميّه قم http://forums.1zekr.com
وجود ندارد .
4 - منطق ارسطويی چنين فرض كرده كه همواره رابطه دو چيز در يك قضيه‏
به صورت " اندراج " است . لهذا قياس را منحصر كرده بر استثنائی و
اقترانی ، و قياس اقترانی را منحصر كرده به چهار شكل معروف ، و حال‏
آنكه نوعی رابطه ديگری غير از رابطه اندراج وجود دارد و آن رابطه "
تساوی " يا " اكبريت " يا " اصغريت " است . كه در رياضيات به‏
كار برده می‏شود . مثل اين كه می‏گوييم :
زاويه الف مساوی است با زاويه ب .
و زاويه ب مساوی است با زاويه‏ج .
پس زاويه الف مساوی است با زاويه‏ج .
اين قياس با هيچيك از شكلهای چهارگانه منطق منطبق نيست ، زيرا " حد
وسط " تكرار نشده است .
در قضيه اول ، محمول عبارت است از مفهوم " مساوی " و در قضيه دوم ،
موضوع عبارت است از " زاويه " نه " مساوی " و در عين حال اين قياس‏
منتج است .
اين ايراد را منطقيون رياضی جديد مانند برتراند راسل و غيره ذكر
كرده‏اند .
پاسخ اين است كه منطقيين لااقل منطقيين اسلامی اين قياس را شناخته‏اند و
آنرا قياس مساوات نام نهاده‏اند . ولی آنها معتقدند كه قياس مساوات در
واقع چند قياس اقترانی است كه رابطه‏ها همه " اندراجی " می‏شوند .
تفصيل مطلب را از كتب منطق مانند اشارات و غيره بايد جستجو كرد .