تالار گفتگوی دروس حوزه علميّه قم http://forums.1zekr.com
می‏شود .
البته مسائل اين علم بعدها توسعه پيدا كرد و مانند هر علم ديگر اضافات‏
زيادی يافت . اين مطلب از مقايسه مابعدالطبيعه ارسطو با مابعدالطبيعه‏
ابن سينا تا چه رسد به مابعدالطبيعه صدرالمتألهين روشن می‏شود . ولی به هر
حال ارسطو اول كسی است كه اين علم را به عنوان يك علم مستقل كشف كرد و
به آن در ميان علوم ديگر جای مخصوص داد .
ولی ارسطو هيچ نامی روی اين علم نگذاشته بود . آثار ارسطو را بعد از او
در يك دائره المعارف جمع كردند . اين بخش از نظر ترتيب ، بعد از بخش‏
طبيعيات قرار گرفت و چون نام مخصوص نداشت به ( متافيزيك ) يعنی بعد
از فيزيك معروف شد . كلمه متافيزيك به وسيله مترجمين عربی به ( ما بعد
الطبيعه ) ترجمه شد .
كم كم فراموش شد كه اين نام بدان جهت به اين علم داده شده كه در
كتاب ارسطو بعد از طبيعيات قرار گرفته است . چنين گمان رفت اين نام‏
از آن جهت به اين علم داده شده است كه مسائل اين علم يا لااقل بعضی از
مسائل اين علم از قبيل خدا ، عقول مجرده ، خارج از طبيعت‏اند . از اينرو
برای افرادی مانند ( ابن سينا ) اين سؤال مطرح شد كه می‏بايست اين علم‏
ماقبل الطبيعه خوانده می‏شود نه مابعدالطبيعه ، زيرا اگر به اعتبار اشتمال‏
اين علم بر بحث خدا آن را به اين نام خوانده‏اند خدا قبل از طبيعت قرار
گرفته نه بعد از آن ( 1 ) .

پاورقی :
( 1 ) الهيات شفا ، چاپ قديم ، صفحه . 15