انجمن‌های تخصصی دروس حوزه علميّه قم http://forums.1zekr.com
در يك مدت موقت .
اينها پرسشهايی است كه علم اصول به آنها پاسخ می‏دهد .

مبحث عام و خاص

ما در قوانين مدنی و جزائی بشری می‏بينيم كه يك قانون را به صورت كلی‏
و عام ذكر می‏كنند كه شامل همه افراد موضوع قانون می‏شود . بعد در جای ديگر
درباره گروهی از افراد همان موضوع ، حكمی ذكر می‏كنند كه بر خلاف آن قانون‏
كلی و عام است .
در اينجا چه بايد كرد ؟ آيا اين دو ماده قانون را بايد متعارض يكديگر
تلقی كنيم و يا چون يكی از اين دو ماده قانون نسبت به ديگری عام است و
ديگری خاص است بايد آن خاص را به منزله يك استثناء برای آن عام تلقی‏
كنيم و اينها را متعارض بدانيم ؟
مثلا در قرآن مجيد وارد شده است كه :
« و المطلقات يتربصن بانفسهن ثلثة قروء »( 1 ) .
زنان مطلقه لازم است بعد از طلاق تا سه عادت ماهانه صبر كنند و شوهر
نكنند ( عده نگهدارند ) پس از آن آزادند در اختيار شوهر .
اكنون فرض كنيد كه در حديث معتبر وارد شده است كه اگر زنی به عقد
مردی در آيد و پيش از آنكه رابطه زناشوئی ميان آنها بر قرار شود زن‏
مطلقه شود ، لازم نيست زن عده نگهدارد .
در اينجا چه بكنيم ؟ آيا اين حديث را معارض قرآن تلقی كنيم و در
نتيجه همانطور كه دستور رسيده است آن را دور بيندازيم و

پاورقی :
. 1 سوره بقره ، آيه . 228