اجماع
اجماع يعنی اتفاق آراء علماء مسلمين در يك مسأله . از نظر علماء شيعه ، اجماع از آن نظر حجت است كه اگر عموم مسلمين در يك مساله وحدت نظر داشته باشند دليل بر اين است كه اين نظر را از ناحيه شارع اسلام تلقی كردهاند . امكان ندارد كه مسلمين در يك مسالهای از پيش خود وحدت نظر پيدا كنند . عليهذا آن اجماعی حجت است كه كاشف از قول پيغمبر يا امام باشد . مثلا اگر معلوم گردد كه در يك مسالهای همه مسلمانان عصر پيغمبر بلااستثناء يك نوع نظر داشتهاند و يك نوع عمل كردهاند دليل بر اين است كه از پيغمبر اكرم تلقی كردهاند . و يا اگر همه اصحاب يكی از ائمه اطهار كه جز از ائمه دستور نمیگرفتهاند در يك مساله وحدت نظر داشته باشند دليل بر اين است كه از مكتب امام خود آن را فرا گرفتهاند . عليهذا از نظر شيعه اجماعی حجت است كه مستند به قول پيغمبر يا امام باشد ، و از اين ، دو نتيجه گرفته میشود : الف : از نظر شيعه تنها اجماع علماء معاصر پيغمبر يا امام حجت است . پس اگر در زمان ما همه علماء اسلام بدون استثناء بر يك مساله اجماع نمايند به هيچ وجه برای علماء زمان بعد حجت نيست . ب : از نظر شيعه ، اجماع اصالت ندارد . يعنی حجيت اجماع از آن نظر نيست كه اجماع و اتفاق آراء است ، بلكه از آن نظر است