انجمن‌های تخصصی دروس حوزه علميّه قم http://forums.1zekr.com
است ، به اين معنی كه صاحب آب و زمين با فردی ديگر قرار داد كشاورزی‏
منعقد می‏كند و توافق می‏كنند كه محصول كشاورزی به نسبت معين ميان آنها
تقسيم شود ، و مساقات شركت كار و سرمايه در امر باغداری است كه صاحب‏
درخت ميوه با يك كارگر ، قراردادی منعقد می‏كند كه عهده‏دار عمليات‏
باغبانی از قبيل آب دادن و ساير كارها كه در به ثمر رساندن ميوه مؤثر
است بشود و به نسبت معين كه با يكديگر توافق خواهند كرد ، هر كدام از
مالك و كارگر سهمی می‏برد .
اين نكته لازم است ياد آوری شود كه در شركت سرمايه و كار ، خواه به‏
صورت مضاربه و خواه به صورت مزارعه يا مساقات ، نظر به اينكه سرمايه‏
به مالك تعلق دارد ، هرگونه خطر و زيانی كه متوجه سرمايه شود از مال‏
صاحب سرمايه است . و از طرف ديگر سود سرمايه قطعی نيست . يعنی ممكن‏
است سود كمی عايد شود و ممكن است هيچ سودی عايد نشود . صاحب سرمايه‏
تنها در صورتی كه سودی عايد شود ، چه كم و چه زياد ، در همان سود سهيم و
شريك خواهد شد . اين است كه سرمايه دار نيز مانند عامل ممكن است سودی‏
نبرد و ممكن است احيانا سرمايه‏اش تلف شود و از بين برود و به اصطلاح‏
ورشكست شود .
ولی در جهان امروز بانكداران به صورت ربا منظور خود را عملی می‏سازند و
در نتيجه سود معين در هر حال می‏برند ، خواه عمليات تجاری يا كشاورزی يا
صنعتی كه با آن سرمايه صورت می‏گيرد سود داشته باشد و خواه نداشته باشد .
فرضا سود نداشته باشد ، عامل ( مباشر ) مجبور است ولو با فروختن خانه‏
خود آن سود را تأمين