يك نفر طلبكار يا مدعی طلبكاری عهدهدار دين او میشود و از او به اصطلاح
ضمانت میكند . درباره حقيقت " ضمان " ميان فقه شيعه با فقه سنی
اختلاف است . از نظر فقه شيعه ضمان " نقل دين از ذمه مديون به ذمه ضامن
" است ، يعنی پس از ضمان ، شخص طلبكار حق مطالبه از مديون اولی را
ندارد ، فقط حق دارد از ضامن مطالب كند . البته ضامن اگر به تقاضای
مديون ضمانت كرده باشد میتواند پس از پرداخت به طلبكار ، از مديون
استيفا كند . ولی ازنظر فقه اهل تسنن ، ضمان " ضم عهدهای بر عهده ديگر
" است ، يعنی پس از ضمان ، طلبكار حق دارد كه از مديون اولی مطالبه
كند و يا از ضامن . " محقق " در ضمن " كتاب ضمان " احكام باب حوالة
و باب كفالة را هم ذكر كرده است .
. 6 كتاب الصلح . در اين كتاب احكام مصالحه بيان میشود . مقصود از
صلح در اينجا غير از صلحی است كه در كتاب جهاد بيان میشود . صلح كتاب
جهاد درباره قراردادهای سياسی است و كتاب الصلحی كه در باب عقود ذكر
میشود مربوط به امور مالی و حقوق عرفی است ، مثل اينكه دينی كه ميزانش
مجهول است به مبلغ معينی صلح میشود . صلح معمولا در مورد دعا وی و
اختلافات واقع میشود .
. 7 كتاب الشركة . شركت يعنی اينكه مالی يا حقی به بيش از يك نفر
تعلق داشته باشد . مثل اينكه مثلا ثروتی به فرزندان به ارث میرسد كه
مادامی كه قسمت نكردهاند با يكديگر شريكند ، ومثل اينكه دو نفر مشتركا
اتومبيل يا اسب يا زمينی را میخر ند ، و يا احيانا
|